Tadeusz Bocheński (poeta)

W dzisiejszym świecie Tadeusz Bocheński (poeta) stał się tematem istotnym i interesującym szerokie spektrum społeczeństwa. Niezależnie od tego, czy ze względu na wpływ na kulturę popularną, politykę, technologię czy codzienne życie ludzi, Tadeusz Bocheński (poeta) zdołał przyciągnąć uwagę milionów ludzi na całym świecie. Przez lata Tadeusz Bocheński (poeta) był przedmiotem debaty, analiz i refleksji, generując ogromną różnorodność opinii i punktów widzenia, które odzwierciedlają złożoność i znaczenie tego tematu. W tym artykule zbadamy różne aspekty Tadeusz Bocheński (poeta) i jego wpływ na różne obszary współczesnego życia, aby rzucić światło na temat, który jest nadal aktualny.

Tadeusz Bocheński
Data i miejsce urodzenia

17 kwietnia 1895
Chrzanów

Data i miejsce śmierci

16 grudnia 1962
Zakopane

Zawód, zajęcie

poeta, muzykolog, filozof, pisarz

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej

Tadeusz Bocheński (ur. 17 kwietnia 1895 w Chrzanowie, zm. 16 grudnia 1962 w Zakopanem) – poeta, muzykolog, filozof, pisarz i eseista, pedagog, krytyk muzyczny, pianista, pedagog i tłumacz, wieloletni współpracownik „Kameny”.

Życiorys

Urodził się w Chrzanowie, w rodzinie Michała, prawnika, i Marii z Niemczyckich. Po śmierci ojca przeniósł się w 1899 do Lwowa z matką i dwojgiem młodszego rodzeństwa. We Lwowie ukończył gimnazjum klasyczne i uczył się muzyki w konserwatorium. Wstąpił na Uniwersytet w Wiedniu, gdzie studiował filologię klasyczną i filozofię. Kontynuował równocześnie studia muzyczne. Po ukończeniu studiów, w 1917 pracował w Wiedniu jako nauczyciel. W 1918 przyjechał do Lublina i podjął pracę w Gimnazjum im. Staszica, gdzie przez 13 lat uczył greki i łaciny oraz zajmował się twórczością poetycką.

W 1926 poznał Kazimierza Andrzeja Jaworskiego, późniejszego twórcę chełmskiej „Kameny”. Wraz z nim w latach 1923–1925 współpracował z grupą literacką „Reflektor” (Wacław Gralewski, Konrad Bielski i in.). W 1925 był redaktorem dwutygodnika „Nowe Życie”, gdzie drukował swoje wiersze, przekłady i recenzje teatralne.

Pierwszą żoną Bocheńskiego była Maria z Jankowskich, matka pisarza Jacka Bocheńskiego. Ślub wzięli 13 czerwca 1930 w parafii św. Jana w Lublinie. Decyzją Sądu Metropolitalnego w Warszawie z dnia 4 lipca 1931, jego pierwsze małżeństwo zostało unieważnione, co pozwoliło mu na zawarcie kolejnego, ze swoją muzą – Janiną „Janiurą” z Oderów. W tym samym roku z żoną opuścił Lublin i przeniósł się do Krakowa, gdzie mieszkał przez 4 lata i pracował jako nauczyciel języków klasycznych w Gimnazjum Bartłomieja Nowodworskiego, nie rezygnując z działalności literackiej.

W 1934, kiedy na świat przyszła jego córka Jeżyna, porzucił pracę pedagogiczną, aby utrzymywać się z pisarstwa, i przeniósł się do Zakopanego, gdzie zmarł w 1962. Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku (sektor P-III-52 i 53).

Grób Tadeusza Bocheńskiego na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku

Twórczość

W 1919 ukazał się pierwszy tomik jego wierszy Poezje, potem kolejno: Poezji – seria druga (1919), Dzwony – poezji – seria trzecia (1920), Serce – poezji – seria czwarta (1920). Następne tomy poezji, nowel i przekładów ukazywały się w Lublinie i Cieszynie: Rzeźbiarz – poezji – seria piąta (Cieszyn 1922), Olga i inne nowele – (Cieszyn 1923), Szkice estetyczne – Spontanizm (Lublin 1923), nowele – Kościół (Cieszyn 1924), Poezje Hezjoda – Tarcza Heraklesa (Cieszyn 1924), Poeci klasyczni – Gościńce (Lublin 1925), Moja cantyczka (Lublin 1926), Poetycka ekspresja uczuć (Lublin 1928), Liryki zebrane (Stowarzyszenie Żywych Poetów 2022, wyd. pośm.).

Po wyjeździe z Lublina najważniejsze utwory drukował w „Kamenie”, gdzie pisał poezję, tłumaczenia, krytyki i szkice krytyczno-literackie (w numerach specjalnych tatrzańskich): Tatry w polskiej poezji powojennej (1935 nr 8–9) i Poetyckie aspekty gór (1939 nr 8–10). Drukował fragmenty „Dziennika tatrzańskiego”. Tłumaczył literaturę antyczną: Homera, Safonę, Pindara, Horacego.

Przekłady poetyckie Bocheńskiego to ponad dwa tysiące tytułów w cyklu: Gościńce, Krople humanizmu, Kwiaty z kruszcu, Liryki tatrzańskie. W 2019 roku nakładem wydawnictwa Stowarzyszenie Żywych Poetów ukazał się pośmiertnie przekład Bocheńskiego z sanskrytu Gnomy staroindyjskie. Za działalność poetycką otrzymał nagrodę specjalną Ministra Kultury i Sztuki oraz nagrody pieniężne fundowane przez miasto Zakopane, Urząd Wojewódzki w Krakowie, Związek Literatów.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b Marek Wyszkowski: Bocheński Tadeusz (1895–1962). W: pod red. Tadeusza Radzika, Adama A. Witusika, Jana Ziółka: Słownik Biograficzny Miasta Lublina. T. 2. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1996. .
  2. Cmentarz na Pęksowym Brzysku w Zakopanem - wyszukiwarka osób pochowanych , zakopane-parafia.grobonet.com .
  3. https://www.poczytaj.pl/ksiazka/gnomy-staroindyjskie-bochenski-tadeusz,439665
  4. M.P. z 1956 r. nr 39, poz. 462 „za zasługi w dziedzinie twórczości literackiej”.

Bibliografia

  • Słownik współczesnych pisarzy polskich, Warszawa 1963.
  • K. Jaworski, W kręgu Kameny, Lublin 1967, s. 87–97.
  • T. Bocheński, Smutek Tryumfalny, Wiersze oryginalne i przekłady, Lublin 1971.
  • J. Zdebski, Stary cmentarz w Zakopanem. Przewodnik biograficzny, Warszawa 1980.
  • Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. I, Warszawa 1984.
  • T. Bocheński, Ciemne Smreczyny, wstęp. J. Kolbuszewski, Kraków 1985.