W tym artykule zbadamy różne aspekty Jan Reychman, aby zapewnić czytelnikowi pełną i szczegółową analizę tego tematu. Od jego początków po dzisiejsze znaczenie, poprzez wpływ na różne obszary społeczeństwa – zanurzymy się w podróż, w której zajmiemy się jego wieloma aspektami. Poprzez połączenie danych historycznych, aktualnych teorii i konkretnych przykładów staramy się zaoferować wszechstronną wizję, która pozwala na dokładne zrozumienie znaczenia Jan Reychman we współczesnym społeczeństwie. Niezależnie od tego, czy jest to osoba, koncepcja, data czy jakikolwiek inny element zainteresowania, naszym celem jest zapewnienie czytelnikowi narzędzi niezbędnych do zagłębienia się w fascynujący świat Jan Reychman i zrozumienia jego dzisiejszego znaczenia.
Ten artykuł od 2009-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
historyk, lingwista, orientalista, turkolog, hungarolog, armenolog |
Jan Antoni Reychman (ur. 19 lutego 1910 w Warszawie, zm. 11 stycznia 1975 tamże) – polski historyk, lingwista, orientalista, turkolog, hungarysta i armenolog. Badacz stosunków Polski ze Wschodem, krajami Europy Południowo-Wschodniej i Środkowej, ze specjalnością Turcji, Kurdystanu, Węgier oraz Armenii. Turysta i krajoznawca, działacz PTTK.
Urodził się w rodzinie pochodzenia żydowskiego, ochrzczonej w wyznaniu kalwińskim, jako syn Kazimierza i Wandy Olszewicz. Od 1923 r. uczęszczał do gimnazjum w Zakopanem. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, od 1955 prof. tamże – kierował katedrą turkologii i hungarologii. Pełnił także funkcję kierownika działu dokumentacji Zakładu Orientalistyki Polskiej Akademii Nauk. W latach 1939 – 1940 pracował w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem.
W 1940 przedostał się na Węgry, gdzie był współpracownikiem Zdzisława Antoniewicza. Był stałym gościem w jedynym wówczas w Europie polskim gimnazjum w Balatonboglár. W tym czasie poznał dobrze dzieje Węgier oraz język węgierski. Po rozpoczęciu ofensywy sowieckiej na Węgrzech wiosną 1944 przez Debreczyn i Rumunię wrócił w 1945 roku do Polski i na warszawski Uniwersytet.
Już w czasach gimnazjalnych rozpoczął systematyczne poznawanie Tatr i Podtatrza, m.in. w towarzystwie swojego wuja Wacława Olszewicza, kuzyna Witolda Mileskiego i Witolda H. Paryskiego, stając się do czasu wybuchu wojny jednym z najlepszych znawców dziejów tych terenów oraz ludzi związanych z tym regionem. Jeszcze przed wojną opublikował Przewodnik po Podhalu, Spiszu, Orawie i Północnej Słowacji (Warszawa 1937).
Od 1951 był członkiem redakcji Wierchów. Ogłaszał liczne artykuły na tematy dotyczące Tatr i Podtatrza, o zbójnictwie, z dziedziny historii, z dziejów piśmiennictwa tatrzańskiego. Pisał „gawędy o dziwnych czasach, dziwnych postaciach, ludziach ciekawych i niezwykłych – zafascynowanych Wschodem i urzeczonych Tatrami”, a także obszerne przedmowy i komentarze, np. do polskiego wydania książki Węgierski bądź Dacki Simplicissimus (Kraków 1967). Był redaktorem naczelnym słowników polsko-węgierskich i węgiersko-polskich oraz autorem ponad 300 artykułów i większych prac z dziedziny orientalistyki (zestawionych w publikacji Księga dla uczczenia pamięci Jana Reychmana, Warszawa 1976) oraz wielu prac z zakresu hungarystyki. Spoczywa na cmentarzu ewangelickim-reformowanym w Warszawie (kwatera T-1-1).