Dialekty syryjsko-palestyńskie języka arabskiego
W dzisiejszym świecie Dialekty syryjsko-palestyńskie języka arabskiego to temat, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swoje znaczenie historyczne, wpływ na współczesne społeczeństwo, czy po prostu ze względu na popularność, Dialekty syryjsko-palestyńskie języka arabskiego to temat, który nie pozostawia nikogo obojętnym. Od swoich początków do dnia dzisiejszego Dialekty syryjsko-palestyńskie języka arabskiego odgrywał kluczową rolę w życiu ludzi i dlatego coraz więcej osób pragnie dowiedzieć się więcej na ten fascynujący temat. W tym artykule szczegółowo zbadamy różne aspekty Dialekty syryjsko-palestyńskie języka arabskiego, od jego początków po dzisiejszy wpływ, aby odkryć jego prawdziwy zasięg i znaczenie w społeczeństwie.
Dialekty syryjsko-palestyńskie – jedna z czterech grup wschodniego obszaru dialektalnego języka arabskiego. Arabowie określają je zbiorowo jako šāmī albo dialekty Bilād aš-Šām. Dialekty te kształtowały się na podłożu aramejskim, o czym świadczą zapożyczenia na płaszczyźnie tak gramatycznej, jak i leksykalnej. Mimo tego uchodzą obok dialektu hidżazyjskiego za najbliższe językowi klasycznemu. Obszar, który zajmują dialekty syryjsko-palestyńskie obejmuje dzisiejszą Syrię, ale tylko na zachód od Eufratu, Liban, Palestynę oraz część Jordanii, w której oprócz dialektów beduińskich, wszystkie dialekty osiadłe (miejskie i wiejskie) są palestyńskie.
Dialekty syryjsko-palestyńskie dzielimy według klasyfikacji O. Jastrow i W. Fischera na 3 grupy:
- libańsko-środkowosyryjskie – 3 osoba, liczba pojedyncza, czas teraźniejszy – yiktub, byiktub; 1 osoba, liczba pojedyncza, czas teraźniejszy – ʔiktub, biktub:
- libańskie dialekty – zachowane dyftongi aw i ay, oraz brak opozycji między o – u oraz i – e (podobnie jak w języku klasycznym),
- środkowosyryjskie, głównym przedstawicielem dialekt damasceński,
- cypryjski,
- północnosyryjskie – 3 osoba, liczba pojedyncza, czas teraźniejszy – yiktub, biktub; 1 osoba, liczba pojedyncza, czas teraźniejszy – ʔaktub, baktub:
- rozciągają się do Hamy, której dialekt zalicza się do środkowosyryjskich; granica przebiega pionowo między Muhafazą Aleppo a Hamą, a dialekty ulokowane są po jej prawej stronie,
- palestyńsko-jordańskie:
- palestyńskie miejskie,
- środkowopalestyńskie wiejskie,
- południowopalestyńskie-jordańskie.
Bibliografia
- Behnstedt Peter, Sprachatlas von Syrien, Harrassowitz, Wiesbaden 2000.
- Behnstedt Peter, Die demonstrativen Bildungen der syrisch-arabischen Dialekte, „Zeitschrift für Arabische Linguistik” nr 25, str. 76-95, Wiesbaden 1993.
- Bergsträsser Gotthelf, Sprachatlas von Syrien und Palästina, „Zeitschrift des Deutschen Palästina-Vereins” nr 38, str. 169-222, Leipzig 1915.
- Grotzfeld Hans, Aus zweier Zeugen Mund... Ein Beitrag zur Erkenntnis des phonologischen Systems arabischer Dialekte in Syrien und Libanon, „Sprachen-Zuordnung-Strukturen. Festgabe seiner Schüler für Eberhard Zwirner”, str. 61-74, Den Haag 1965.
- Grotzfeld Hans, Das syrisch-palästinensische Arabisch, w: Fischer W., Jastrow O., Handbuch der arabischen Dialekte, Harrasowitz, Wiesbaden 1980, str. 174–201.
- Klimiuk Maciej, Phonetics and Phonology of Damascus Arabic, Studia Arabistyczne i Islamistyczne. Monografie 1, Department of Arabic and Islamic Studies, Warsaw 2013.