Ο Τζέικομπ Ζούμα (Τζέικομπ Γκεντλεγιχλεκίσα Ζούμα, 1942-) είναι πολιτικός από τη Νότια Αφρική και πρόεδρος της χώρας από το 2009 ως την παραίτησή του, το 2018. Είναι επίσης αρχηγός του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου και εξελέγη πρόεδρος από το Κοινοβούλιο μετά τη νίκη του κόμματός του στις βουλευτικές εκλογές. Ορκίστηκε πρόεδρος στις 9 Μαΐου του 2009 Υπηρέτησε επίσης στο αξίωμα του αντιπροέδρου της χώρας του από το 1999 ως το 2005. Πολλές φορές αναφέρεται με τα αρχικά του JZ και το όνομα της φυλής, που είναι η Μσολόζι. Ο Ζούμα έγινε πρόεδρος του ANC στις 18 Δεκεμβρίου του 2007 με νίκη επί του τότε προέδρου Τάμπο Μπέκι στο 52ο συνέδριο του κόμματος στην Πολοκουάνε. Έχει υπάρξει επίσης μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Νότιας Αφρικής, έχοντας υπηρετήσει στο πολιτικό γραφείο του κόμματος, ως το 1990.
Επανεξελέγη πρόεδρος το Μάιο του 2014 έπειτα από τη νίκη του κόμματός του στις εκλογές.
Γεννήθηκε στη Ζούλουλαντ στις 12 Απριλίου του 1942, σημερινό τμήμα του Κουαζούλου-Νατάλ. Γιος αστυνομικού, ο πατέρας του απεβίωσε όταν ο Τζέικομπ ήταν μικρό παιδί. Παρακολούθησε το σχολείο μέχρι τη σημερινή πέμπτη τάξη και δε συνέχισε τις σπουδές του στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ολοκλήρωσε απλώς το Δημοτικό).
Από πολύ νωρίς ασχολήθηκε με την πολιτική και έγινε μέλος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου το 1959. Το 1963 έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος (SACP) Την ίδια χρονιά συνελήφθη μαζί με άλλα 45 νέα μέλη στο Ζέερουστ του δυτικού Τράνσβααλ, σημερινό τμήμα της Βορειοδυτικής Επαρχίας. Κατηγορήθηκε ότι συνωμοτούσε για ανατροπή της κυβέρνησης και καταδικάστηκε σε φυλάκιση, στο Νησί Ρόμπεν, μαζί με τον Νέλσον Μαντέλα και άλλα ηγετικά στελέχη του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου. Έπειτα από την αποφυλάκισή του, συνετέλεσε στην επανίδρυση των υπόγειων δομών του ANC στην επαρχία Νατάλ. Έφυγε από τη Νότια Αφρική το 1975 και πήγε αρχικά στη Σουαζιλάνδη και εν συνεχεία στη Μοζαμβίκη όπου βοήθησε χιλιάδες εξόριστους που είχαν φτάσει εκεί μετά την εξέγερση του Σοβέτο.
Έγινε μέλος της Εθνικής Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματός του, το 1977. Θήτευσε επίσης ως απεσταλμένος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου στη Μοζαμβίκη και στο πολιτικό και στρατιωτικό συμβούλιο, στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Εξελέγη στο Πολιτμπιρό του Κομμουνιστικού Κόμματος της Νότιας Αφρικής το 1989.
Έπειτα από πίεση της κυβέρνησης Μπότα, ο Ζούμα αναγκάστηκε να φύγει από τη Μοζαμβίκη, τον Ιανουάριο του 1987. Εγκαταστάθηκε στο Γραφείο του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου στη Λουσάκα στη Ζάμπια. Στη συνέχεια έγινε αρχηγός του τμήματος μυστικών υπηρεσιών.
Μετά την άρση της απαγόρευσης λειτουργίας του ANC το Φεβρουάριο του 1990, επέστρεψε στη Νότια Αφρική και άρχισε συνομιλίες.
Το 1990 εξελέγη πρόεδρος του ANC για την περιοχή Νότιο Νατάλ και ανέλαβε σημαίνοντα ρόλο για την καταπολέμηση της βίας ανάμεσα στα μέλη του ANC και στο Κόμμα Ελευθερίας των Ινκάθα (IFP). Την επόμενη χρονιά εξελέγη αναπληρωτής γραμματέας του ANC και τον Ιανουάριο του 1994 έγινε υποψήφιος για το αξίωμα του πρωθυπουργού στην επαρχία Κουαζούλου-Νατάλ.
Το 1999 διορίστηκε αντιπρόεδρος της Νότιας Αφρικής. Στις 14 Ιουνίου του 2005 καθαιρέθηκε από τον πρόεδρο Τάμπο Μπέκι μετά τις καταγγελίες για διαφθορά αναφορικά με την πώληση όπλων από την κυβέρνηση ύψους 5 δις δολαρίων ΗΠΑ το 1999.
Ο Ζούμα εξελέγη πρόεδρος του ANC στις 18 Δεκεμβρίου του 2007 λαμβάνοντας 2.329 ψήφους και νικώντας τον πρόεδρο Μπέκι, ο οποίος έλαβε 1.505 votes. Στις 28 Δεκεμβρίου του 2007 κατηγορήθηκε για ξέπλυμα χρήματος, υπεξαίρεση, απάτη και διαφθορά.
Αντιμετώπισε πολλές δικαστικές περιπέτειες. Το 2005 του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για το βιασμό μιας 31χρονης, όμως στη συνέχεια (2006) αθωώθηκε, καθώς το δικαστήριο αποδέχθηκε ότι η συνουσία ήταν έπειτα από συναίνεση και των δύο. Επιπρόσθετα, κατηγορήθηκε για διασπάθιση χρήματος και διαφθορά, που προήλθε από την καταδίκη του οικονομικού του συμβούλου, Σαμπίρ Σάικ, για διαφθορά και απάτη. Στις 6 Απριλίου του 2009, η Εισαγγελία αποφάσισε να απαλλάξει από τις κατηγορίες τον Ζούμα, για λόγους πολιτικούς. Τον Σεπτέμβριο του 2021, η δικαιοσύνη επιβεβαίωσε την καταδίκη του Jacob Zuma σε 15 μήνες φυλάκιση.
Το Σεπτέμβριο του 2008 το ANC "ανακάλεσε" τον Τάμπο Μπέκι από την προεδρία της χώρας και νέος προσωρινός πρόεδρος ανέλαβε ο Καλέμα Μοτλάντε, αντιπρόεδρος του κόμματος. Έπειτα από αυτόν, πρόεδρος θα γινόταν ο Ζούμα. Αναδείχθηκε νικητής των εκλογών που διεξήχθησαν στις 22 Απριλίου του 2009. Ορκίστηκε πρόεδρος στις 9 Μαΐου και την επόμενη ημέρα παρουσίασε την κυβέρνησή του. Μετά τη διεξαγωγή των εκλογών του 2014 επανεκλέχτηκε πρόεδρος.
Στις 18 Δεκεμβρίου 2017, ο Σίριλ Ραμαφόσα εξελέγη πρόεδρος για να διαδεχθεί τον Ζούμα στο 54ο συνέδριο του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου. Αντιμετωπίζοντας την απειλή πρότασης μομφής και υπό τις πιέσεις του ANC, ο Ζούμα παραιτήθηκε από την προεδρία της χώρας, με άμεση ισχύ από τις 14 Φεβρουαρίου 2018.
Ο Ζούμα είναι αυτοαποκαλούμενος πολυγαμικός και έχει παντρευτεί 5 φορές. Έχει συνολικά 11 παιδιά από τους 3 εκ των 4 γάμων του. Επιπλέον, έχει και 3 αρραβωνιαστικιές, από τις οποίες απέκτησε παιδιά.
|